Czarna pszczoła powraca do Polski – zmiany klimatyczne sprzyjają jej ekspansji
Zadrzechnia fioletowa, czarna pszczoła uważana za prawie wymarłą, teraz zalewa północ Polski. Globalne ocieplenie i działalność człowieka pomagają jej w rozprzestrzenianiu.
Ponowne pojawienie się Zadrzechni fioletowej
Zadrzechnia fioletowa, znana też jako czarna pszczoła, odgrywa swoją rolę w ekosystemie Polski po latach nieobecności. Ten imponujący owad, który osiąga do 3,5 cm długości, zaskakuje swoim wyglądem dzięki czarnemu korpusowi i skrzydłom o granatowo-fioletowym połysku. Po latach uznawania jej za gatunek 'prawdopodobnie wymarły’, czarna pszczoła intensywnie rozprzestrzenia się, przede wszystkim na północy kraju.
Wzrost temperatur i jego wpływ
Jak wskazuje dr Paweł Jarzembowski z Instytutu Biologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, zmiany klimatyczne są głównym czynnikiem umożliwiającym powrót zadrzechni do Polski. Wzrost średnich temperatur umożliwia gatunkom ciepłolubnym, takim jak czarna pszczoła, kolonizowanie nowych obszarów, które wcześniej były dla nich niedostępne.
Naturalne i sztuczne migracje
Zadrzechnia fioletowa nie tylko kolonizuje nowe obszary dzięki łagodniejszemu klimatowi, ale także dzięki aktywności człowieka. Transport drewna czy innych materiałów stwarza nowe możliwości dla rozprzestrzeniania się tego owada. Dodatkowo, jej ekologiczna elastyczność pozwala na adaptację do środowisk przekształconych przez człowieka, takich jak ściany drewnianych budynków, płoty czy szczeliny w murach.
Znaczenie dla ekosystemu
Zanik zadrzechni na początku XXI wieku związany był z utratą siedlisk, szczególnie starych, próchniejących drzew, oraz intensyfikacją rolnictwa i stosowaniem środków chemicznych. Jednak jej powrót może przynieść korzyści ekosystemowi, zwłaszcza w kontekście zapylania roślin.
Obecna sytuacja i przyszłość
Na Dolnym Śląsku obecność zadrzechni fioletowej nie była notowana przez 100 lat. Od 2015 roku znów można ją spotkać na Ziemi Kłodzkiej, Przedgórzu Sudeckim, Nizinie Wrocławskiej oraz wzdłuż doliny Odry. Jej obecność świadczy o adaptacyjnych możliwościach gatunku oraz o zmianach, jakie zachodzą w polskim klimacie.
Podsumowanie
Powrót czarnej pszczoły jest bezpośrednio związany z zachodzącymi zmianami klimatycznymi. Nie tylko globalne ocieplenie, ale również działalność człowieka, mają wpływ na jej rozprzestrzenianie w Polsce. To wyraz adaptacji gatunków do nowych warunków klimatycznych oraz sygnał o potrzebie ochrony różnorodności biologicznej, szczególnie w kontekście zmieniającego się klimatu.
