Sankcje USA niszczą rosyjską giełdę kryptowalut — miliony w grze o aresztowanie szefów Garantex!

Bezprecedensowa decyzja władz USA

W czwartek amerykański Departament Stanu i Departament Skarbu ogłosiły sankcje wobec rosyjskiej giełdy kryptowalut Garantex oraz jej kierownictwa. Ten ruch to kolejny etap walki USA z finansowaniem cyberprzestępczości i praniem pieniędzy przez podmioty powiązane z Federacją Rosyjską. Garantex został oskarżony o umożliwienie transferów środków z przestępstw, które budziły od dawna niepokój zachodnich agencji wywiadowczych. Administracja Joe Bidena podkreśla, że uszczelnianie wpływów oraz ściganie osób odpowiedzialnych za takie praktyki staje się jednym z priorytetów polityki bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych. Oprócz nałożenia blokad finansowych, ogłoszono, iż każdy kto przekaże informacje prowadzące do aresztowania szefów Garantex, może liczyć na nagrodę sięgającą nawet 6 mln dolarów. To najwyższa tego typu oferta w historii działań Departamentu Stanu w sprawach dotyczących rynku kryptowalut.

Garantex — rosyjska giełda pod lupą służb

Garantex to giełda kryptowalut założona w 2019 roku w Moskwie i działająca pierwotnie na rynku rosyjskim oraz międzynarodowym. Według władz USA, w okresie 2019-2025, przez platformę przeszły transakcje kryptowalutowe o wartości około 96 miliardów dolarów — to suma bliska rocznym budżetom niektórych państw. Większość z tych transferów miała służyć jako narzędzie do prania pieniędzy, finansowania cyberataków, działalności terrorystycznej oraz handlu narkotykami. Federalne Biuro Śledcze (FBI) oraz amerykańska Secret Service w licznych raportach wskazywały, że z usług Garantex korzystali nie tylko przestępcy indywidualni, ale i zorganizowane grupy działające na globalną skalę. Wcześniej, w 2025 roku, Stany Zjednoczone przejęły już domeny powiązane z Garantex, kontrując próby omijania przez firmę wcześniejszych ograniczeń międzynarodowych. Sankcje zabraniają amerykańskim podmiotom oraz obywatelom prowadzenia jakichkolwiek operacji finansowych z Garantex, zamrażając aktywa giełdy na rynkach USA.

Oskarżenia o cyberprzestępczość i pranie pieniędzy

Sankcje wobec Garantex to odpowiedź na wielokrotne powiązania tej giełdy z cyberprzestępcami oraz grupami terrorystycznymi. Jak podaje Departament Skarbu USA, platforma była wielokrotnie wykorzystywana do transferu środków pochodzących z głośnych ataków ransomware, wymuszeń oraz włamań do sieci firm i instytucji. Władze śledcze zidentyfikowały powiązania Garantex z grupami hakerskimi działającymi na rzecz rosyjskich i białoruskich interesów, a także z międzynarodowym handlem narkotykami. W uzasadnieniach podkreślano, że ofiarami tych przestępstw padały zarówno podmioty prywatne, jak i firmy oraz instytucje publiczne w Stanach Zjednoczonych i Europie. Działania giełdy w sposób bezpośredni przyczyniły się do rozwoju „szarej strefy” w światowym systemie finansowym i ułatwiania przestępcom ukrywania źródeł swoich dochodów. Sankcje mają zatem także znaczenie symboliczne, pokazując determinację Ameryki w walce z nowoczesnymi formami globalnej przestępczości gospodarczej.

Międzynarodowa odpowiedź na sankcje

Nałożenie sankcji przez USA wywołało szeroką reakcję na światowych rynkach finansowych i w środowisku ekspertów ds. kryptowalut. Unia Europejska, Wielka Brytania oraz Kanada już wyraziły poparcie dla amerykańskiej decyzji, choć same jeszcze nie ogłosiły podobnych środków wobec Garantex. Jednocześnie Rosja odrzuciła wszelkie zarzuty wobec platformy, twierdząc, że działania USA mają wyłącznie charakter polityczny i są próbą ograniczenia rosyjskiej suwerenności w sferze gospodarczej. Warto zauważyć, że Garantex już wcześniej przenosił część operacji do jurysdykcji spoza amerykańskiego i unijnego zasięgu, jednak skuteczność tych działań jest ograniczona przez globalną integrację rynku kryptowalut. Sankcje mogą wywołać nie tylko utrudnienia w codziennych operacjach giełdy, ale i poważnie podważyć jej wiarygodność na arenie międzynarodowej. Według ekspertów, amerykańskie działania mogą być też sygnałem dla innych giełd, aby rygorystycznie podchodziły do regulacji sektorowych.

Co mogą oznaczać sankcje dla rynku kryptowalut?

Ruch amerykańskich władz, choć wymierzony bezpośrednio w Garantex, ma szersze konsekwencje dla globalnego rynku kryptowalut. Po pierwsze, pokazuje on determinację zachodnich państw w walce z przestępczym wykorzystaniem zdecentralizowanych finansów, co może prowadzić do kolejnych restrykcji w przyszłości. Po drugie, rynek reaguje nie tylko spadkiem aktywności giełd powiązanych z Federacją Rosyjską, ale też rosnącym naciskiem na transparentność działań podmiotów licencjonowanych. Platformy operujące w tzw. rajach podatkowych oraz regionach nieregulowanych mogą spodziewać się wzmożonego nadzoru i skuteczniejszych mechanizmów ścigania przestępstw finansowych. Ostatni ruch USA unaocznia również konieczność współpracy państw przy ściganiu finansowania terroryzmu, narkobiznesu czy cyberataków — szczególnie w erze rozwoju technologii blockchain. Jak wskazują analitycy, wiele platform będzie musiało zrewidować swoje polityki KYC/AML (Know Your Customer/Anti-Money Laundering), by nie narazić się na podobne działania ze strony regulatorów.

Nowa era w podejściu do przestępczości finansowej

Sankcje wobec Garantex to wyraźny sygnał zmiany w międzynarodowej polityce wobec podmiotów naruszających normy bezpieczeństwa finansowego. USA pokazały, że będą stanowczo reagować na każdą próbę omijania sankcji, finansowania cyberataków i prania pieniędzy przez podmioty prowadzące działalność globalnie. Jest to także ostrzeżenie dla kolejnych giełd, które mogą pełnić rolę narzędzi przestępczych, nawet jeśli formalnie działają legalnie na swoich rynkach krajowych. Wyznaczenie rekordowej nagrody za pomoc w ujęciu liderów Garantex dodatkowo wzmaga presję na osoby odpowiedzialne za tego typu działalność. W praktyce decyzja amerykańskich władz może zmienić funkcjonowanie rynku kryptowalut i otworzyć nowy rozdział w walce z globalną przestępczością gospodarczą na styku technologii i finansów.