Niezapomniana muzyka i wielki powrót do Łodzi – tablica Piotra Marczewskiego odsłonięta
Wyjątkowy dzień na łódzkiej Piotrkowskiej: rodzina i miłośnicy kina świętowali odsłonięcie tablicy upamiętniającej Piotra Marczewskiego – kompozytora, którego utwory zna każdy Polak.
Uroczystość na Piotrkowskiej – hołd dla wielkiego kompozytora
We wtorkowe popołudnie Łódź tętniła wspomnieniami i muzyką – przy ul. Piotrkowskiej 64 w Alei Gwiazd odsłonięto tablicę upamiętniającą Piotra Marczewskiego. Ten wybitny kompozytor, związany z Łodzią przez całe życie, doczekał się symbolicznego wyróżnienia, które stało się okazją do przypomnienia jego artystycznego dorobku i niebagatelnego wpływu na polską kulturę filmową i muzyczną. Tablicę odsłonili najbliżsi – żona, dzieci oraz bliscy przyjaciele. Obecni byli też liczni mieszkańcy miasta, osoby ze środowiska artystycznego i fani jego twórczości. Wydarzenie miało szczególnie emocjonalny charakter dzięki osobistym wspomnieniom syna Piotra Marczewskiego, który podkreślił, jak ważne było dla jego ojca rodzinne miasto i jak wiele z jego twórczości powstało właśnie w Łodzi, na granicy domowego zacisza i pełnej inspiracji pracy w lokalnych studiach nagraniowych.
Początki kariery i droga edukacyjna
Piotr Marczewski urodził się 13 sierpnia 1938 roku w Łodzi. Już od najmłodszych lat wykazywał niezwykłe uzdolnienia muzyczne, co zaowocowało późniejszymi studiami na Wydziale Instrumentalnym Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi (obecnie Akademia Muzyczna), gdzie studiował w klasie fortepianu u prof. Marii Wiłkomirskiej. Zakończył także studia z zakresu teorii muzyki, kompozycji oraz dyrygentury, łącząc klasyczną wiedzę z zamiłowaniem do eksperymentów i nowych form. Te szerokie kompetencje umożliwiły mu wyjątkowo wszechstronną działalność – już w czasach studenckich współtworzył legendarny Studencki Teatr Satyry „Pstrąg”, który był jednym z ważniejszych ośrodków studenckiej kultury miasta lat 50. Jego późniejsza twórczość zawsze silnie odbijała charakter łódzkiej awangardy, łączącej tradycję z nowoczesnością.
Znaczące osiągnięcia w filmie i na estradzie
Piotr Marczewski to przede wszystkim autor znanych Polakom motywów filmowych. Jego muzyka do takich hitów jak „Znachor”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Samochodzik i templariusze” czy „Daleko od szosy” na stałe wpisała się w kanon rodzimej kultury. Debiutował w filmie dokumentalnym „Ulica” w 1964 roku, a już pięć lat później zrealizował muzykę do „Rzeczpospolitej babskiej”, zaś marsz z tego filmu wykorzystano m.in. w kultowym „Rejsie”. Kompozytor miał na koncie muzykę do ponad 120 filmów, zarówno fabularnych, dokumentalnych, jak i animowanych. Jego kompozycje wykonują największe polskie orkiestry, w tym Orkiestra Filharmonii Łódzkiej oraz Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia i Telewizji. Tworzył również utwory estradowe, jak „Gaz, panie szofer” – wyśpiewany przez Karin Stanek na pierwszym festiwalu opolskim, czy „Zielone kasztany” zespołu Babsztyl.
Życie rodzinne i artystyczne inspiracje
Marczewski był nie tylko artystą, ale i ciepłym, niezwykle dowcipnym człowiekiem, czego nieustannie doświadczali jego najbliżsi. Syn kompozytora wspominał, że dom rodzinny zawsze wypełniała muzyka, a szczególne miejsce zajmował fortepian, przy którym powstało wiele przebojowych melodii. Marczewski uwielbiał wieczorne i nocne komponowanie, przez co rodzina często budziła się przy dźwiękach tworzących się właśnie utworów. Wspomnienia z domowego życia przeplatały się z obrazami studyjnej pracy w Polskim Radiu w Łodzi, gdzie młody Marczewski miał okazję uczyć się od ojca zaangażowania i muzycznej pasji. Legendarny kot Filemon – pierwowzór animowanego bohatera – był świadkiem rodzinnych zabaw i inspiracji do popularnych piosenek oraz bajek.
Muzyczne dziedzictwo i wkład w polską kulturę
Prace Marczewskiego to nie tylko kompozycje filmowe – jego działalność objęła także musical „Przygody Pana Kleksa” (realizowany w Teatrze Wielkim w Łodzi w 1974 roku), konsultacje muzyczne przy kinowych hitach („Potop”, „Seksmisja”, „Vabank”, „Lalka”), czy nagradzane piosenki religijne. Za utwór „Chociaż tylko mam gitarę”, z tekstem Aleksandra Markiewicza, otrzymał II nagrodę na festiwalu Sacrosong w 1969 roku, kiedy to przewodniczącym komitetu honorowego był kardynał Karol Wojtyła. Muzykę Marczewskiego można było usłyszeć w niemal każdym polskim domu, szczególnie za sprawą serialowych tematów – choćby do „Daleko od szosy”, czy „Rodzina Kanderów”. Wspierał łódzkie środowiska twórcze, prowadził zajęcia oraz współpracował z uczelniami, a wielu młodych kompozytorów i muzyków wspomina jego inspirującą obecność.
Ponadczasowy ślad w kulturowej tkance miasta
Piotr Marczewski zmarł 18 września 2022 roku, ale jego spuścizna pozostaje żywa. Tablica w łódzkiej Alei Gwiazd to nie tylko gest pamięci i szacunku, ale również wyraz wdzięczności licznych pokoleń Polaków wychowanych na jego melodii. Dzięki swojej wszechstronności, łączeniu klasyki i awangardy oraz wrodzonemu ciepłu, zapisał się w historii zarówno wielkiej sztuki filmowej, jak codziennego życia. Odsłonięcie gwiazdy przy Piotrkowskiej 64 stało się momentem łączącym pokolenia – dziś to miejsce przypomina o tym, jak ogromny wpływ może mieć pasja jednej osoby na rzeczywistość miasta i kultury narodowej. Łódź, nazywana polskim Hollywood, odbiera tę pamiątkę jako swoiste zobowiązanie do dalszego pielęgnowania dziedzictwa i wspierania nowych talentów, które – być może – także znajdą swój ślad w Alei Gwiazd.
