Booking.com na celowniku hoteli: pozew o milionowe odszkodowania za politykę cenową
Ponad 15 tysięcy hoteli w Europie żąda rekompensaty od Booking.com za lata narzucania niekorzystnych klauzul cenowych. Czy gigant rezerwacyjny zmierzy się z finansową burzą?
Skala pozwu i stanowisko hoteli
Rosnąca fala niepokoju i sprzeciwu wobec polityki cenowej Booking.com zmobilizowała setki europejskich hoteli do wspólnego działania. Szczególnie silny głos wybrzmiał z Holandii, gdzie do pozwu zbiorowego przystąpiło już około 1100 obiektów hotelowych, reprezentowanych przez branżowe stowarzyszenie Koninklijke Horeca Nederland. W całej Europie liczba hoteli zaangażowanych w działania prawne przekroczyła natomiast 15 tysięcy – to efekt koordynacji przygotowanej przez organizację Hotrec, zrzeszającą branżę hotelarsko-gastronomiczną na kontynencie. Główna oś sporu dotyczy tzw. klauzul parytetowych, które zakazywały hotelom publikowania na własnych stronach internetowych cen niższych niż te widniejące na platformie Booking.com. Branża od lat podnosiła argumenty, że takie rozwiązanie odbiera jej elastyczność cenową oraz ogranicza konkurencyjność, uzależniając małe i średnie obiekty od gigantycznej platformy rezerwacyjnej.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE i prawne reperkusje
Punktem zwrotnym w tej sądowej batalii okazał się wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2024 roku. TSUE uznał, że praktyka narzucania przez Booking.com klauzul ograniczających możliwość oferowania niższych cen poza platformą jest niezgodna z przepisami unijnymi dotyczącymi ochrony konkurencji. To orzeczenie, długo wyczekiwane przez branżę hotelarską, utorowało drogę do masowych roszczeń i odpowiedzialności finansowej po stronie platformy. Według Hotrec, właściciele hoteli mogą żądać zwrotu nawet 30 procent wartości dokonanych przez Booking.com rezerwacji, co w skali europejskiej może przynieść wielomilionowe straty dla platformy. Jeśli sprawa trafi do sądu, prawdopodobnie będzie rozpatrywana w Amsterdamie, gdzie znajduje się główna siedziba firmy.
Reakcje branży i atmosferę wśród hotelarzy
Na wieść o orzeczeniu TSUE i możliwości uzyskania odszkodowań hotelarze nie kryli ulgi. Wielu z nich, jak Frans Hazen, właściciel Grand Hotel De Draak w Bergen op Zoom, wyrażało nadzieję na przywrócenie przejrzystości i równych zasad na rynku. Według hotelarzy Booking.com, wypracowując przez lata pozycję lidera, zaczął narzucać zasady służące przede wszystkim własnym interesom, marginalizując partnerów biznesowych. Część obiektów hotelowych nawet przez dekadę związana była z Booking.com takimi klauzulami, nie mając realnego wyboru ze względu na uzależnienie od kanałów rezerwacyjnych platformy online. Działania solidarnościowe, koordynowane przez KONINKLIJKE HORECA NEDERLAND i HOTREC, podniosły morale branży i pozwoliły wielu mniejszym obiektom dołączyć do pozwów, nie ryzykując indywidualnej walki z gigantem cyfrowym.
Argumenty Booking.com i konsekwencje dla rynku
Booking.com stanowczo odpiera zarzuty i deklaruje, że będzie bronić swoich racji w sądzie. Rzecznik firmy zaznaczył, że klauzule parytetowe miały na celu zapewnienie rentowności platformy, która oferuje hotelom bezpłatną obecność w serwisie, oczekując jednak uczciwej współpracy w zakresie polityki cenowej. Według Booking.com, umożliwienie hotelom oferowania niższych cen na własnych stronach podważa biznesowy sens współpracy. Firmy rezerwacyjne podobne do Booking.com znacząco wpłynęły na dostępność i porównywalność ofert, zwiększając przychody branży, ale równocześnie uzależniły rynek hotelarski od zasad dużych platform. Potencjalny sukces hotelarzy w sporze sądowym może być początkiem głębokich zmian w strukturze rynku i w relacjach na linii hotel-platforma rezerwacyjna.
Co zmieni się dla turystów i branży hotelowej?
Rozstrzygnięcie tej sądowej batalii będzie miało daleko idące konsekwencje nie tylko dla samych hoteli, lecz także dla turystów i innych podmiotów branży turystycznej. Jeśli Booking.com zostanie zobowiązany do wypłaty odszkodowań i zmiany polityki cenowej, hotele zyskają większą swobodę w opracowywaniu własnych strategii rabatowych i lojalnościowych. To potencjalnie może skutkować niższymi cenami i atrakcyjniejszymi pakietami dla konsumentów – pod warunkiem, że hotelarze zdecydują się przeznaczyć uzyskane oszczędności na promocje lub poprawę standardu usług. Z drugiej strony, eksperci ostrzegają przed możliwością wycofania się Booking.com z niektórych rynków lub ograniczenia dostępności ofert, co może utrudnić porównywanie cen i rezerwację noclegów dla turystów. Obecny spór postrzegany jest przez wielu jako ważny precedens w walce o równowagę i transparentność na cyfrowym rynku turystycznym.
