Dlaczego dziennikarze są dziś ważniejsi niż kiedykolwiek? Prof. Kowalski wyjaśnia
W czasach natłoku informacji bez dziennikarzy bylibyśmy bezradni wobec chaosu. Prof. Tadeusz Kowalski opowiada, jak zmienia się dziennikarstwo i dlaczego wolność słowa jest dziś kluczowa.
Miejsce dziennikarza w erze chaosu informacyjnego
W dobie, gdy każdego dnia jesteśmy bombardowani tysiącami informacji, rola dziennikarzy staje się nie do przecenienia. Prof. Tadeusz Kowalski, wybitny medioznawca i kandydat do Medalu Wolności Słowa, podkreśla, że bez profesjonalnych dziennikarzy społeczeństwo pogrążyłoby się w chaosie. Nie chodzi tylko o przekazywanie newsów — kluczowe jest ich selekcjonowanie, weryfikacja i układanie w spójną narrację, która pozwala odbiorcom zrozumieć otaczającą rzeczywistość. Kowalski zauważa, że dziennikarze pełnią dziś funkcję swoistych przewodników, dzięki którym potrafimy odróżnić informacje od dezinformacji czy fake newsów. Wskazuje również na rosnące znaczenie dziennikarstwa obywatelskiego, choć nie ukrywa, że brakuje tu często profesjonalizmu i odpowiedzialności, które są nieodłączną cechą tradycyjnego dziennikarstwa.
Współczesne wyzwania dla mediów i rola wolności słowa
Zmieniające się otoczenie medialne, wszechobecny internet i nowe technologie wystawiają dziennikarzy na kolejne próby. W rozmowie z Polską Agencją Prasową prof. Kowalski przyznaje, że presja finansowa i walka o uwagę odbiorcy prowadzą często do clickbaitu i powierzchowności. Jednak, jak podkreśla, podstawowe wartości dziennikarstwa takie jak rzetelność, uczciwość i dążenie do prawdy, pozostają niezmienne. Jego zdaniem wolność słowa oznacza nie tylko prawo do swobodnej wypowiedzi, ale również odpowiedzialność za przekaz. Prof. Kowalski ostrzega, że dziennikarstwo kończy się wtedy, gdy ktoś zapomina o konsekwencjach swoich słów i nie czuje odpowiedzialności wobec społeczeństwa.
Adaptacja do nowych mediów i technologii
Media w Polsce i na świecie przechodzą transformację związaną z digitalizacją. Gazety przenoszą się do internetu, artykuły czytane są coraz częściej na ekranie smartfona, a tradycyjne audycje radiowe czy telewizyjne ustępują miejsca podcastom i platformom VOD. Prof. Kowalski podkreśla, że zmiana ta nie musi oznaczać upadku dziennikarstwa, a wręcz przeciwnie — daje nowe możliwości. Wskazuje, że choć sztuczna inteligencja i automatyzacja współtworzą dziś treści medialne, ciągle jest miejsce na rzetelny, pogłębiony reportaż oraz rozsądny komentarz. Kluczowa pozostaje otwartość na zmiany i gotowość do adaptacji przy jednoczesnym zachowaniu standardów etycznych. Wielu dziennikarzy podejmuje wyzwania nowych czasów, tworząc wartościowe treści dla szerokiego grona odbiorców.
Rola dziennikarstwa obywatelskiego i niezależności
Jednym z istotnych wątków podnoszonych przez prof. Kowalskiego jest rola dziennikarstwa obywatelskiego. Chociaż cyfryzacja uwolniła potencjał tysięcy amatorów publikujących swoje treści, nie zastępuje to odpowiedzialności i warsztatu profesjonalistów. Kowalski postuluje, że niezależność dziennikarza nie zawsze musi oznaczać radykalną postawę czy bunt wobec władzy – chodzi przede wszystkim o trzymanie się swoich wartości oraz niepoddawanie się naciskom komercyjnym czy politycznym. Zwraca uwagę, że prawdziwie niezależny dziennikarz zawsze wybiera dobro społeczne ponad chwilowe korzyści, stojąc na straży debaty publicznej i informując obywateli o sprawach pomijanych przez władze. To właśnie dzięki takim postawom media wciąż mogą odgrywać kluczową rolę w kontrolowaniu władz i budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.
Medal Wolności Słowa i znaczenie debaty publicznej
Medal Wolności Słowa, do którego w tym roku nominowany został prof. Kowalski, to jedno z najważniejszych wyróżnień przyznawanych osobom i instytucjom zaangażowanym w obronę wolności słowa, niezależności dziennikarskiej i promocję wartości demokratycznych. Uroczysta gala odbędzie się 29 sierpnia w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku, a sam Medal honoruje odważne postawy społeczne i obywatelskie — zarówno tych, którzy stoją na pierwszej linii publicznej debaty, jak i tych, którzy aktywnie wspierają utrzymanie wysokich standardów medialnych. Kapituła podkreśliła, że nominacja prof. Kowalskiego jest uznaniem dla jego niezłomnej obrony niezależności mediów, działalności naukowej i pracy w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, gdzie konsekwentnie realizuje idee wolnej debaty publicznej.
Dlaczego dziś dziennikarze są niezbędni?
Żyjemy w świecie, w którym potok informacji nie słabnie – wręcz przeciwnie, z każdym rokiem narasta. W tej rzeczywistości rola profesjonalnych dziennikarzy nie maleje, lecz ewoluuje i nabiera szczególnego znaczenia. Dzięki nim wiadomości nabierają sensu, a społeczeństwo może podejmować świadome decyzje. Rzetelne, niezależne dziennikarstwo pozostaje filarem wolnej i demokratycznej debaty. Przykład prof. Kowalskiego pokazuje, że mimo trudności i wyzwań, wciąż istnieje miejsce dla odpowiedzialnych ludzi mediów, którzy stoją na straży wartości. To dzięki nim opinia publiczna nie gubi się w medialnym chaosie, a głos obywateli nadal ma szansę wybrzmieć w dyskusji o przyszłości kraju.
