Medale Wolności Słowa rozdane! Poznaj tegorocznych laureatów i ich zasługi

Wyjątkowa gala w sercu Gdańska

W piątkowy wieczór 29 sierpnia 2025 roku w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku odbyła się uroczysta gala wręczenia Medali Wolności Słowa – jednego z najważniejszych wyróżnień promujących obronę demokracji, niezależności mediów oraz praw człowieka w Polsce. Wydarzenie zgromadziło licznych gości, przedstawicieli świata kultury, polityki i mediów, a także aktywistów społecznych. Organizatorami gali była Fundacja Grand Press we współpracy z Narodowym Centrum Kultury. Patronatem medialnym objęła ją Polska Agencja Prasowa. Całość dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Medale wolności słowa od lat stanowią odpowiedź na zagrożenia związane z ograniczeniami wolności obywatelskich oraz próbami wywierania presji na dziennikarzy i aktywistów. W tegorocznej edycji kapituła postawiła na osoby, które w szczególny sposób angażują się w działalność na rzecz dobra wspólnego i odważnie występują w obronie wartości demokracji.

Laureaci tegorocznej edycji – kim zostali?

Medale Wolności Słowa przyznano w trzech głównych kategoriach: Instytucja, Media oraz Obywatel/Obywatelka. Wyróżnienia przypadły wybitnym osobowościom nie tylko ze świata nauki i mediów, ale także szeroko rozumianego społeczeństwa obywatelskiego. W kategorii Instytucja laureatem został prof. Tadeusz Kowalski – medioznawca z Uniwersytetu Warszawskiego oraz członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Uhonorowano go za bezkompromisową postawę w obronie niezależności mediów publicznych i standardów debaty demokratycznej. W kategorii Media zwyciężyła Patrycja Redo-Łabędziewska, szefowa programu „Czarno na białym” w TVN24, której kapituła przyznała medal za odważne poruszanie trudnych tematów oraz troskę o interes społeczny. W gronie nagrodzonych znalazła się również Dominika Lasota – młoda aktywistka klimatyczna i współzałożycielka Inicjatywy Wschód. Doceniono jej działalność na rzecz praw człowieka i solidarności międzynarodowej, szczególnie w kontekście wojny w Ukrainie.

Nominowani i wyróżnieni – kogo jeszcze doceniono?

Wyróżnienia i nominacje do Medalu Wolności Słowa to wyraz uznania dla szerokiego spektrum działalności prospołecznej i obywatelskiej. W kategorii Instytucja nominowani byli także sędzia Sądu Najwyższego, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Włodzimierz Wróbel, znany z walki o niezależność sądownictwa i edukację o wartościach konstytucyjnych, oraz Agnieszka Kosowicz, prezeska Fundacji Polskie Forum Migracyjne, od lat działająca na rzecz migrantów i praw człowieka. W kategorii Media zauważono też fotoreportera Wojciecha Grzędzińskiego za dokumentowanie kryzysów humanitarnych oraz Magdę Jethon, redaktorkę naczelną Radia Nowy Świat, stawiającą na pluralizm medialny i niezależność dziennikarską. Z kolei w kategorii Obywatel/Obywatelka doceniono Matyldę Damięcką, która odważnie wykorzystuje sztukę do walki o wartości demokratyczne, oraz Mirosławę Makuchowską, zaangażowaną w działania na rzecz praw osób LGBT+ i budowania niedyskryminującego społeczeństwa.

Specjalne wyróżnienia i jury konkursu

Podczas gali wręczono także Specjalny Medal Wolności Słowa. W 2025 roku trafił on do senatora Bogdana Borusewicza – jednej z kluczowych postaci opozycji antykomunistycznej w PRL, współzałożyciela Wolnych Związków Zawodowych i aktywnego uczestnika ruchu „Solidarność”. Wręczając wyróżnienie, organizatorzy podkreślali jego wieloletni wkład w budowanie wolnej, obywatelskiej Polski. Oprócz głównych statuetek rozdano również nagrody specjalne, w tym nagrodę jury konkursu „Napisz piosenkę z Agnieszką Osiecką”. W tym roku muzyka Michała Zienkowskiego do utworu Osieckiej zdobyła najwyższe oceny jurorów za dojrzałość i emocjonalną głębię, co zaakcentowała wręczając nagrodę Marta Cienkowska, minister kultury. Przy wyborze laureatów pracowała kapituła składająca się z autorytetów życia publicznego: Krzysztofa Głuchowskiego (Teatr im. Słowackiego), Dominika Kuca (GrowSpace), Weroniki Mirowskiej (Grand Press), Ewy Siedleckiej („Polityka”) oraz Piotra Świerczka (TVN24).

Znaczenie Medali Wolności Słowa dla społeczności

Medale Wolności Słowa mają charakter wyjątkowy nie tylko ze względu na prestiż, ale przede wszystkim przez misję promowania wartości podstawowych dla demokracji. Co roku honorowane są osoby, które swoją postawą inspirują innych do działania, przypominając o znaczeniu wolności mediów, niezależności sądów, praw obywatelskich i tolerancji społecznej. W sytuacji, gdy przestrzeń publiczna bywa coraz częściej areną sporów politycznych i ataków na prawa człowieka, takie gesty docenienia są nie tylko symbolicznymi, ale i realnymi impulsami do pracy na rzecz wolnego społeczeństwa. Tegoroczne nagrody pokazują, że w Polsce nie brakuje ludzi odważnych, kompetentnych i skłonnych do obrony najważniejszych wartości nawet w trudnych okolicznościach. Ich działalność staje się wzorem dla kolejnych pokoleń oraz dowodem, że wolność słowa jest fundamentem współczesnej demokracji.