Rewolucja w opłatach reprograficznych: Więcej dla artystów, smartfony objęte nowym prawem

Nowe podejście do opłat reprograficznych

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego pod przewodnictwem Macieja Wróbla przygotowuje nowelizację rozporządzenia dotyczącego opłat reprograficznych. To pierwszy krok w reakcji na zmieniającą się rzeczywistość technologiczną. Dotychczasowe przepisy nie były aktualizowane od 2008 roku, co czyniło je przestarzałymi w kontekście dynamicznego rozwoju urządzeń cyfrowych. Nowa lista urządzeń, które będą objęte opłatą, została znacząco uproszczona, a ilość pozycji zredukowano z 65 do 19.

Kogo dotkną nowe przepisy?

Wśród nowych kategorii urządzeń objętych opłatą znalazły się zwykłe smartfony i tablety. Producenci tych urządzeń będą zobowiązani do uiszczenia 1-procentowej opłaty od wartości sprzętu. Zdaniem rządu nie powinna ona wpłynąć na ceny dla konsumentów, mimo obaw o potencjalne przerzucanie kosztów na użytkowników w wyniku polityki przedsiębiorstw technologicznych. Maciej Wróbel podkreśla, że podobne rozwiązania wprowadzone już w innych krajach pokazują, że konsumenci nie odczuwają istotnych wzrostów cen z tego tytułu.

Rekompensata finansowa dla artystów

Coraz ważniejsze stają się potrzeby twórców, którzy dzięki nowym przepisom mogą liczyć na znaczne zwiększenie wsparcia finansowego. Prognozy wskazują, że rekompensaty z tytułu kopiowania utworów wzrosną z 35 mln zł do około 200 mln zł rocznie. Opłaty będą zarządzane przez organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, takie jak ZAiKS czy ZPAV, co zapewni sprawiedliwy podział środków dla twórców różnych dziedzin.

Konsultacje społeczne i przyszłość regulacji

Projekt nowelizacji rozporządzenia przeszedł już fazę konsultacji publicznych, a jego finalna wersja powinna wejść w życie 1 stycznia 2026 roku. Wciąż trwają dyskusje nad wpływem tych zmian na rynek elektroniczny oraz na przyszłość relacji między państwem a międzynarodowymi gigantami technologicznymi. Kluczowe będzie ustalenie, czy przedsiębiorstwa technologiczne, w szczególności tzw. big techy, dostosują swoją politykę cenową w sposób korzystny dla końcowych użytkowników.

Podsumowanie: Nowelizacja na rzecz artystów

Nowelizacja przepisów dotyczących opłat reprograficznych, której celem jest dostosowanie regulacji do współczesnej rzeczywistości technologicznej, ma przynieść istotne korzyści dla artystów w Polsce. Dzięki nowym regulacjom twórcy mogą liczyć na większe wsparcie finansowe, co z kolei może przyczynić się do dalszego rozwoju kultury i sztuki w kraju.