Orlen stawia na SMR i Ukrainę: kluczowe rozmowy latem, miliardowe inwestycje
Planowane porozumienie Orlenu z Synthosem w sprawie reaktorów SMR oraz pogłębianie współpracy gazowej z Ukrainą mogą całkowicie odmienić polski miks energetyczny.
SMR – przyszłość polskiej energetyki coraz bliżej
Małe, modułowe reaktory jądrowe (SMR) są jednym z kluczowych elementów strategii energetycznej Polski na kolejne dekady. Ireneusz Fąfara, prezes Orlenu, poinformował, że do końca lata ma zostać zawarte porozumienie z Synthosem w sprawie wspólnej budowy SMR na terenie kraju. SMR-y mają być odpowiedzią na potrzeby polskiej gospodarki – umożliwią odchodzenie od paliw kopalnych na rzecz czystej, stabilnej energii jądrowej. Projekt rozwijany z Synthosem ma pozwolić Orlenowi na uruchomienie przynajmniej dwóch reaktorów do 2035 roku, choć zarówno Orlen, jak i Synthos podkreślają, że dążą do jak najszybszej realizacji inwestycji. Ostatnie rozmowy koncentrowały się na kwestiach technologicznych oraz mechanizmach rozliczeń za dostęp do technologii, co wydłużyło negocjacje, jednak – jak zapewniają strony – projekt posuwa się naprzód zgodnie z planem.
Kluczowe wyzwania technologiczne i finansowe
Rozmowy z Synthosem to nie tylko deklaracje i wizja, lecz także poważne wyzwania natury technologicznej i finansowej. Jak zaznaczył Fąfara, pojawiły się pytania dotyczące transferu technologii SMR do Polski oraz modeli rozliczeń za jej wykorzystanie. To newralgiczne kwestie, szczególnie w świetle globalnej konkurencji i dynamicznego rozwoju tej gałęzi energetyki. SMR-y, choć mniejsze od tradycyjnych reaktorów, wymagają zaawansowanych technologii, kontroli bezpieczeństwa oraz ogromnych nakładów inwestycyjnych. Koszt budowy jednego modułu może sięgnąć kilkuset milionów dolarów, lecz szacowane zyski długookresowe wynikające z niższych kosztów wytwarzania energii oraz redukcji emisji gazów cieplarnianych czynią inwestycję bardzo atrakcyjną. Uzgodnienie szczegółów z Synthosem ma być kluczowe dla dalszego losu projektu i tempa jego realizacji.
Współpraca Orlenu z Ukrainą: energia i bezpieczeństwo
Oprócz prac nad uruchomieniem SMR-ów, Orlen konsekwentnie rozwija współpracę energetyczną z Ukrainą. Jak zapowiedział Fąfara podczas ostatniej konferencji wynikowej, koncern regularnie dostarcza na Ukrainę miesięcznie 100 mln metrów sześciennych gazu. Głównym partnerem Orlenu za wschodnią granicą jest państwowy Naftogaz. Prezes ukraińskiej spółki przyjeżdża regularnie do Polski, by omawiać możliwości zacieśnienia współpracy i ewentualnego zwiększenia wolumenów przesyłanego gazu. Pozostaje to odpowiedzią zarówno na potrzeby energetyczne Ukrainy, której infrastruktura została poważnie uszkodzona w wyniku działań wojennych, jak i na strategiczne interesy Polski w zakresie bezpieczeństwa i dywersyfikacji rynków zbytu. Orlen zapowiada dalszy rozwój eksportu gazu na Ukrainę, co umacnia jego pozycję regionalnego lidera sektora energetycznego.
Silna pozycja finansowa Orlenu w wymagającym otoczeniu
Mimo wymagającego otoczenia makroekonomicznego Orlen zanotował solidne wyniki finansowe za pierwsze półrocze 2025 roku. Spółka osiągnęła 5,932 mld zł zysku netto, o ponad 3 mld zł więcej niż rok wcześniej. Przychody wyniosły 60,7 mld zł, a EBITDA LIFO – kluczowy wskaźnik oceniający rentowność – sięgnęła 9,2 mld zł, co jest wynikiem o ponad 4 mld zł lepszym niż w tym samym okresie 2024 r. Magdalena Bartoś, wiceprezes ds. finansowych, podkreśla, że taki rezultat został osiągnięty mimo presji niższych marż na sprzedaży hurtowej gazu oraz w segmencie petrochemicznym i rafineryjnym. Orlen wykonał już około 40 proc. rocznego planu inwestycyjnego, który na cały 2025 rok wynosi aż 35 mld zł. Blisko 14 mld zł zainwestowano w strategiczne projekty wspierające transformację energetyczną, w tym odnawialne źródła energii i nowoczesne technologie.
Konsekwencje dla rynku energetycznego w regionie
Dzisiejsza strategia Orlenu wpisuje się w szerszy kontekst transformacji energetycznej regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Firmy energetyczne z Polski, Czech, Litwy i Ukrainy coraz ściślej współpracują, dążąc do uniezależnienia się od rosyjskich surowców i zwiększenia bezpieczeństwa dostaw. Orlen, posiadający rafinerie i sieć stacji paliw w kilku krajach regionu, zamierza budować przewagę technologiczną nie tylko poprzez inwestycje w SMR, ale też rozwój biopaliw, odnawialnych źródeł energii i magazynowania energii. Planowana współpraca z Ukrainą, zarówno w zakresie gazu, jak i potencjalnie energii elektrycznej, ma szansę dodatkowo wzmocnić integrację energetyczną regionu oraz odbudowę ukraińskiej infrastruktury.
Nowe priorytety i wyzwania energetycznej przyszłości
Działania Orlenu na polu innowacyjnych technologii jądrowych i współpracy międzynarodowej mają szansę wyznaczyć nowe priorytety dla całego sektora energetycznego w Polsce. Osiąganie zaawansowanych celów inwestycyjnych, wdrażanie SMR-ów i równoległy rozwój projektów gazowych będą wymagały nie tylko znacznych środków finansowych, ale także skutecznej koordynacji działań między spółkami, partnerami zagranicznymi i władzami rządowymi. Jeśli porozumienie z Synthosem zostanie zawarte w terminie, a relacje z Ukrainą zostaną zintensyfikowane, Orlen utwierdzi się na pozycji lidera innowacji i stabilności energetycznej w regionie. To może przełożyć się nie tylko na korzyści ekonomiczne, ale również na umocnienie niezależności energetycznej i bezpieczeństwa Polski oraz jej sąsiadów.
